Tăng Tử 曾子 là một trong những học trò ưu tú nhất của Khổng Tử, chỉ đứng sau Nhan Hồi 顏回.
Tăng Tử bịnh nặng, nằm liệt giường, học trò và con ở bên giường và cũng có một đồng tử đứng hầu quạt.
Đồng tử hỏi: “Chiếu bóng và đẹp như thế, có phải là của đại quan dùng chăng?”
Con Tăng Tử lập tức nói: “Im đi! Không được nói.”
Tăng Tử nghe thì giật mình và thở dài.
Đứa đồng tử lại hỏi: “Chiếu bóng và đẹp như thế, có phải là dành cho đại quan không?”
Tăng Tử đáp: “Phải! Đó là của quan đại phu nước Lỗ cho ta.”
Rồi gọi con trai sai thay chiếu.
Con trai nói: “Cha đang bịnh rất trầm trọng, không nên khinh động, đợi sáng mai con sẽ thay cho.”
Tăng Tử nói: “Con thương cha không bằng đồng tử. Quân tử thương thì làm cho đúng, không như tiểu nhân, chỉ làm cẩu thả. Ta không còn mong gì nữa cả, chỉ muốn chết một cách chính đáng để không mang tiếng phi nghĩa: đó là đủ rồi.”
Con cái, học trò nghe xong xúm nhau thay chiếu cho thầy.
Tăng Tử nằm yên vào chiếu mới rồi sau đó mới mất.
* * * * *
Chết trên chiếu sang trọng thì ai mà biết? Nhưng Tăng Tử tự biết nên biểu thay chiếu.
Tiểu nhân trọng bề ngoài và cầu thoải mái. Quân tử biết khiêm nhường và cầu lưu lại cái đức.
